Funkcje lasu
Lasy, dzięki zróżnicowanej strukturze, pozytywnie wpływają na środowisko życia człowieka. Pokrywa roślinna lasów, złożona jest głównie z drzew i krzewów i wpływa korzystnie na kształtowanie klimatu, zarówno lokalnego, jak i globalnego. Ekosystemy leśne, które należą do najbardziej zróżnicowanych zbiorowisk organizmów żywych na świecie, pochłaniają ogromne ilości dwutlenku węgla. Dzięki czemu zmniejszają jego udział w atmosferze i łagodzą skutki efektu cieplarnianego.
Funkcje, które spełnia las w sposób naturalny lub w wyniku działań człowieka:
- funkcje ekologiczne (ochronne) – las kształtuje klimat globalny i lokalny, ma wpływ na skład atmosfery, reguluje obieg wody w przyrodzie, przeciwdziała powodziom, lawinom i osuwiskom, chroni glebę przed erozją;
- funkcje społeczne – las kształtuje korzystne warunki zdrowotne i rekreacyjne dla społeczeństwa, wzbogaca rynek pracy, wzmacnia obronność kraju, zapewnia rozwój edukacji ekologicznej społeczeństwa;
- funkcje produkcyjne (gospodarcze) – las dostarcza drewna oraz innych płodów leśnych, zapewnia powtarzalność produkcji, co umożliwia trwałe użytkowanie drewna i surowców niedrzewnych, w tym użytków gospodarki łowieckiej.
Dary lasu
Las pełen jest dóbr, z których możemy korzystać. Większość polskich lasów to lasy publiczne, w których gospodarzami są leśnicy, a korzystanie z nich regulowane jest przez prawo. Część darów lasu można pozyskiwać na własne potrzeby bez ograniczeń, a niektóre z nich wymagają korzystania ze specjalnych uprawnień (np. myśliwskich). Las dostarcza odnawialnych surowców pochodzenia biologicznego, roślinnego i zwierzęcego, które służą zaspokajaniu potrzeb człowieka od najdawniejszych czasów.
Dzięki prawidłowo prowadzonej gospodarce leśnej surowce te są praktycznie niewyczerpywalne. Jednym z nich jest drewno, które wykorzystywane jest między innymi w budownictwie, meblarstwie, zapewnia nam papier. Oprócz drewna las daje również tak zwane użytki uboczne czyli płody leśne oraz inne dobra. Coraz więcej jest też wielbicieli dziczyzny, nic dziwnego ponieważ jest smaczna i zdrowa. Latem w lesie znajdziemy pyszne leśne owoce takie jak: poziomki, borówki, jeżyny, maliny, dereń, róża, głóg, malina, żurawina. Leśne owoce mają mniejszą zawartość cukru i są bogatsze w witaminy. Zawierają także większą ilość kwasów organicznych i związków mineralnych. Owocami leśnymi są także orzechy laskowe. Dobra jakie możemy pozyskiwać z lasu to również zioła. Spośród nich możemy wyróżnić pokrzywę zwyczajną, gajowca żółtego, pierwiosnka lekarskiego, mniszka lekarskiego, szczawik zajęczy i wiele innych. Znajdują one zastosowanie do celów leczniczych i kulinarnych. W okresie jesiennym tradycją stało się grzybobranie. Oprócz tego, że grzyby są smaczne i nadają potrawą wyjątkowy smak, mają również wysoką zawartość soli mineralnych i związków aromatycznych.
Las dostarcza ludziom wiele różnorodnych produktów i dóbr. Korzystając z nich należy przede wszystkim mieć na uwadze poszanowanie przyrody i pamiętać, że niektóre rośliny, które spotykamy w lesie są objęte ochroną całkowitą lub częściową, nie można ich niszczyć ani zbierać. Wykaz roślin objętych ochroną znajdziemy w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. I pamiętajmy, że zbiorów nie można wykonywać w:
- lasach objętych stałym lub okresowym zakazem wstępu do lasu stanowiącego własność Skarbu Państwa;
- rezerwatach przyrody;
- parkach narodowych.